فرض کنید به این فکر کرده اید که از استاد راهنما چه انتظاراتی دارید. با سایر دانشجویان صحبت کرده اید و یک یا چند زمینة پژوهشی را مشخص کرده اید. اکنون زمان انتخاب استاد راهنماست. وقتی می‌خواهید با استادان صحبت کنید به یاد داشته باشید که استادان نیز برای راهنمایی پایان نامه یا رساله ملاک هایی دارند. حتی اگر در آزمایشگاه یکی از استادان کار کرده اید، نمی‌توانید فرض کنید که حتماً راهنمایی پایان نامه یا رسالة شما را خواهد پذیرفت یا این که چه انتظاراتی از شما دارد. باید ازاو بپرسید آیا پایان نامه یا رسالة شما را راهنمایی می‌کند. بیشتر استادان برای راهنمایی دانشجویان ملاک های روشن یا ضمنی دارند.
مثلاً یکی از همکاران ما این ملاک ها را برای پذیرش رسالة دانشجویان در نظر می‌گرفت:
-
در طرح پژوهش باید مقایسة گروهها وجود داشته باشد.
-
این مقایسه ها باید شامل فرضیه هایی باشند که از پیشینة پژوهش به دست آمده اند.
-
باید علاوه بر پرسشنامه از روش های دیگری نیز برای گردآوری داده ها استفاده شود.
-
دانشجو باید دست کم یک درس را با استاد راهنما گذرانده باشد.
-
دانشجو باید تسلط کافی در روش تحقیق داشته باشد تا بتواند رساله را تمام کند.
-
دانشجو باید زمان کافی داشته باشد تا بتواند به طور پیوسته روی رساله کار کند و در طول کار به طور منظم با استاد راهنما ملاقات کند و گزارش بدهد
-
دانشجو باید تا زمان دفاع از رساله در نزدیکی دانشگاه ساکن باشد
چگونگی گفت و گو کردن با استاد راهنمای احتمالی بستگی به این دارد که آیا هنوز مشغول بررسی هستید و می‌خواهید اطلاعات بیشتری دربارة استادان به دست آورید یا این که استاد راهنما را در ذهن خود انتخاب کرده اید. در هر صورت، گام اول این است که با استاد مورد نظر قرار ملاقات بگذارید و در مورد راهنمایی پایان نامه یا رساله با او صحبت کنید. در مورد برنامة کاری خود روشن و بی پرده حرف بزنید. اگر هنوز مشغول بررسی استادان هستید، می‌توانید این جملات را به استاد بگویید یا ایمیل بزنید.
من مشغول فکر کردن به پایان نامه (رساله) خود هستم و یکی از زمینه هایی که مشغول بررسی آن هستم … است. می‌خواستم بدانم اگر بخواهم در این زمینه پژوهش کنم، آیا مایل هستید پایان نامه یا رسالة من را در این زمینه راهنمایی کنید؟ من روش شما را برای راهنمایی پایان نامه (رساله) می‌پسندم. آیا فرصت دارید در این باره با هم صحبت کنیم؟
اگر استاد راهنما را در ذهن خود انتخاب کرده اید، می‌توانید چیزی شبیه به این بگویید:
من مایل هستم پایان نامه یا رسالة خود را در زمینة …. انجام دهم. دوست دارم دربارة موضوع پژوهشی خودم با شما صحبت کنم و از شما بپرسم آیا تمایل دارید راهنمایی پروژة مرا به عهده بگیرید؟
این آمادگی را داشته باشید که استاد مورد نظر سؤال هایی دربارة موضوع پژوهش از شما بپرسد یا این که فوراً به شما جوب مثبت یا منفی بدهد. مثلاً ما معمولاً به دانشجویان می‌گوییم که دربارة موضوع مورد نظر او اطلاعات کافی نداریم با این که چرا تمایل دارد ما پروژة او را راهنمایی کنیم. با این کار، دانشجویانی را که موضوعات آنها در تخصص ما نیستند به سایر استادان ارجاع می‌دهیم و از تلف شدن وقت خود و دانشجویان جلوگیری می‌کنیم. به همین صورت، اگر موضوع پژوهشی در حیطة علاقة ما باشد، دانشجو را به خوبی بشناسیم و تمایل داشته باشیم با او کار کنیم بلافاصله راهنمایی پایان نامه یا رسالة او را می‌پذیریم. اگر سرمان شلوغ باشد، به موضوع پژوهشی علاقه نداشته باشیم یا به هر دلیلی نخواهیم با دانشجو کار کنیم فوراً به او جواب منفی می‌دهیم. اگر می‌خواهید کارتان را دقیق تر پیش ببرید می‌توانید از استاد مورد نظر بپرسید آیا تمایل دارد خلاصة 2 یا 3 صفحه ای از چهارچوب پژوهش شما را ببیند. این کار موجب می‌شود استاد با شیوة نوشتن شما آشنا شود. پس روشن و مختصر بنویسید، از اصطلاحات فنی به درستی استفاده کنید و متنِ بدون غلط علمی و تایپ شده تحویل دهید.
اگر استاد پذیرفت با شما ملاقات کند، با برنامه به ملاقات او بروید. اگر هنوز مشغول بررسی استادان هستید، سؤال هایی مطرح کنید تا بتوانید استاد مورد نظرتان را پیدا کنید. اگر زمینة پژوهش را مشخص کرده اید، ابتدا دربارة آن صحبت کنید. قواعد آشکار و پنهان استادان را بشناسید: آنها معمولاً چگونه با دانشجویان کار میکنند؟ برای نهایی کردن موضوع معمولاً چقدر وقت میگذراند؟ با چه دانشجویانی معمولاً بهتر کار میکنند؟ آیا فرصت کافی برای راهنمایی پایان نامه یا رساله دارند؟ تا زمانی که سؤال پژوهشی مشخصی ندارید انتظار نداشته باشید استادان با راهنمایی پروژة شما موافقت کنند. بسیاری از استادان اگر تصور کنند پژوهش شما بی اهمیت یا تکراری است تمایلی ندارند وقت و انرژی خود را روی آن صرف کنند. اگر موضوع پژوهشی ندارید از استادان بخواهید به شما موضوع بدهند یا به شما مقاله ها یا کتاب هایی معرفی کنند تا بتوانید موضوع پیدا کنید. اگر استادی پذیرفت با شما قرار بگذارد تا دربارة موضوع پژوهش گفت و گو کنید، پیشرفت خوبی است ما به این معنا نیست که پذیرفته است پروژة شما را راهنمایی کند.
اگر استادی به راهنمایی پروژة شما علاقه نشان می‌دهد و شما نیز تمایل دارید با او کار کنید جلسه را با این سؤال تمام کنید: «در مرحلة بعدی، چه کاری باید انجام بدهم؟» این سؤال به استاد امکان می‌دهد تا انتظاراتش را به روشنی بیان کند و بگوید برای ادامة کار چه کار باید بکنید. اگر هنوز در حال بررسی استادان و موضوعات پژوهشی هستید، می‌توانید به استاد بگویید مشغول بررسی چند موضوع پژوهشی هستید و با چند نفر از استادان صحبت کرده اید و احتمالاً برای گفت و گوی بیشتر دربارة موضوع پژوهش دوباره به او مراجعه خواهید کرد. از استاد نیز برای وقتی که به شما اختصاص داده است تشکر کنید.
ما بر اهمیت برقراری ارتباط روشن و صریح با استاد راهنما دربارة انتظارات و نقش های او تأکید می‌کنیم. آگاهی از انتظارت استاد راهنما موجب می‌شود فرایند پژوهش برای دانشجو مبهم نباشد. ممکن است استادان این انتظارات را به روشنی بیان نکنند، بنابراین دانشجویان باید به این فکر کنند که چگونه می‌توانند مؤدبانه و صریح دربارة مسائل مربوط به برنامه ریزی پروژه با استاد راهنما صحبت کنند. ارتباط صریح دربارة انتظارات و نقش های استاد راهنما در ابتدای پروژه، زمینه را برای ایجاد رابطة کاری خوب فراهم می‌کند و از بروز مشکلات بعدی بر اثر برداشت های نادرست استاد راهنما یا دانشجو پیشگیری می‌کند.
شما می توانید برای دریافت مشاوره انجام پایان نامه ، مقاله و غیره از کارشناسان مجموعه در فرم زیر سفارش ثبت کنید تا همکاران ما در اولین فرصت با شما تماس بگیرند :
